Για να εκτυπώσετε το Θέμα πατήστε "Εκτύπωση"!

Τύπος Σχολείου: Γενικό Λύκειο Πηγή: Ι.Ε.Π. Αναγνώσθηκε: 7997 φορές Επικοινωνία
Μάθημα: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία Τάξη: Α' Λυκείου
Κωδικός Θέματος: 12273 Θέμα: 1
Τελευταία Ενημέρωση: 29-Νοε-2023 Ύλη: Ξενοφῶντος, Ἑλληνικά, Βιβλίο 2ο, 3.§52-55.3
Το θέμα προέρχεται και αντλήθηκε από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida)
Τύπος Σχολείου: Γενικό Λύκειο
Τάξη: Α' Λυκείου
Μάθημα: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία
Θέμα: 1
Κωδικός Θέματος: 12273
Ύλη: Ξενοφῶντος, Ἑλληνικά, Βιβλίο 2ο, 3.§52-55.3
Τελευταία Ενημέρωση: 29-Νοε-2023
Το θέμα προέρχεται και αντλήθηκε από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida)
Ξενοφῶντος Ἑλληνικά, 2.3.§52-55.3

ΚΕΙΜΕΝΟ
Ἀκούσας ταῦτα ὁ Θηραμένης ἀνεπήδησεν ἐπὶ τὴν ἑστίαν καὶ εἶπεν· «Ἐγὼ δ’, ἔφη, ὦ ἄνδρες, ἱκετεύω τὰ πάντων ἐννομώτατα, μὴ ἐπὶ Κριτίᾳ εἶναι ἐξαλείφειν μήτε ἐμὲ μήτε ὑμῶν ὃν ἂν βούληται, ἀλλ’ ὅνπερ νόμον οὗτοι ἔγραψαν περὶ τῶν ἐν τῷ καταλόγῳ, κατὰ τοῦτον καὶ ὑμῖν καὶ ἐμοὶ τὴν κρίσιν εἶναι. Καὶ τοῦτο μεν, ἔφη, μὰ τοὺς θεοὺς οὐκ ἀγνοῶ, ὅτι οὐδέν μοι ἀρκέσει ὅδε ὁ βωμός, ἀλλὰ βούλομαι καὶ τοῦτο ἐπιδεῖξαι, ὅτι οὗτοι, οὐ μόνον εἰσὶ περὶ ἀνθρώπους ἀδικώτατοι, ἀλλὰ καὶ περὶ θεοὺς ἀσεβέστατοι. Ὑμῶν μέντοι, ἔφη, ὦ ἄνδρες καλοὶ κἀγαθοί, θαυμάζω, εἰ μὴ βουλήσετε ὑμῖν αὐτοῖς, καὶ ταῦτα γιγνώσκοντες ὅτι οὐδὲν τὸ ἐμὸν ὄνομα εὐεξαλειπτότερον ἢ τὸ ὑμῶν ἑκάστου». Ἐκ δὲ τούτου ἐκέλευσε μὲν ὁ τῶν τριάκοντα κῆρυξ τοὺς ἕνδεκα ἐπὶ τὸν Θηραμένην· ἐκεῖνοι δὲ εἰσελθόντες σὺν τοῖς ὑπηρέταις, ἡγουμένου αὐτῶν Σατύρου τοῦ θρασυτάτου τε καὶ ἀναιδεστάτου, εἶπε μὲν ὁ Κριτίας· «Παραδίδομεν ὑμῖν, ἔφη, Θηραμένην τουτονὶ κατακεκριμένον κατὰ τὸν νόμον. Ὑμεῖς δὲ λαβόντες καὶ ἀπαγαγόντες [οἱ ἕνδεκα] οὗ δεῖ τὰ ἐκ τούτων πράττετε».

ΠΑΡΑΣΗΡΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφράσετε στη Νέα Ελληνική το απόσπασμα: «Ὑμῶν μέντοι … ἐκ τούτων πράττετε»».
(Μονάδες 30)

5. Για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου να γράψετε μία περίοδο λόγου στη Νέα Ελληνική, όπου η συγκεκριμένη λέξη να χρησιμοποιείται με διαφορετική σημασία από αυτήν που έχει στο αρχαίο κείμενο: ἑστίαν, κρίσιν, ἐπιδεῖξαι, καλοί, θαυμάζω.
Μπορείτε να τη χρησιμοποιήσετε σε οποιαδήποτε μορφή της (μέρος του λόγου, πτώση, αριθμό, γένος, έγκλιση, χρόνο).
(Μονάδες 10)

8. Να αντιστοιχίσετε καθεμία από τις φράσεις της στήλης Α του παρακάτω πίνακα με μία φράση από τη στήλη Β που συμπλθρώνει ορθά το νόημά της.

Α Β
1. Ο Ξενοφώντας εξορίστηκε από την Αθήνα α. επειδή ήταν μαθητής του Σωκράτη.
β. επειδή αρνήθηκε να υπηρετήσει στο σώμα των ιππέων της Αθηνας.
γ. επειδή ακολουθούσε τον Αγησίλαο μαζί με τον Σπαρτιατικό στρατό στη μάχη της Κορώνειας.
2. Τα διδακτικά έργα του Ξενοφώντα αναφέρονται α. στη διδασκαλία του Σωκράτη.
β. σε τεχνικά θέματα και θεσμούς.
γ. στο πρότυπο ζωής που πρόβαλε ο Αγησίλαος.
3. Ο Ξενοφώντας αποδίδει την ήττα των Σπαρτιατών από τους Θηβαίους και την παρακμή τους α. σε στρατηγική αποτυχία του Λύσανδρου.
β. στη τύχη.
γ. σε θεϊκή τιμωρία για την παραβίαση των όρκων τους.
4. Χαρακτηριστικό της γλώσσσας του Ξενοφώντα είναι α. το απλοποιημένο αττικό ιδίωμα.
β. η παρεμβολή ποιητικών εκφράσεων στο κείμενο.
γ. όλα τα παραπάνω.
5. Τα Ἑλληνικὰ αποτελούν τη σπουδαιότερη πηγή για τα γεγονότα της περιόδου α. 411-362 π.Χ.
β. 404-362 π.Χ.
γ. 431-404 π.Χ.

(Μονάδες 10)

Ξενοφῶντος Ἑλληνικά, 2.3.§52-55.3

1. ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ Α.
«Απορώ όμως», πρόσθεσε, «που εσείς, ευυπόληπτοι άνθρωποι, δεν σκέφτεστε να υπερασπίσετε τους εαυτούς σας — κι ας ξέρετε ότι τ᾽ όνομα του καθενός σας μπορεί να σβηστεί εξίσου εύκολα με το δικό μου!» Τότε ο κήρυκας των Τριάντα πρόσταξε τους Έντεκα να πιάσουν τον Θηραμένη. Εκείνοι μπήκαν με τους βοηθούς τους και επικεφαλής τον Σάτυρο, τον πιο θρασύ κι αδιάντροπο απ᾽ όλους. Ο Κριτίας είπε: «Σας παραδίνουμε τούτον δω τον Θηραμένη, που καταδικάστηκε σύμφωνα με τον νόμο. Πιάστε τον, πάρτε τον εκεί που πρέπει και κάνετε τα υπόλοιπα». (μτφ. Ρ. Ρούφου, Θεσσαλονίκη: ΚΕΓ, 2012)

Β. Απορώ όμως με σας, άντρες καλοί και έντιμοι, είπε, που δεν θα βοηθήσετε τον ίδιο τον εαυτό σας, και μάλιστα ενώ γνωρίζετε ότι το δικό μου όνομα δεν σβήνεται (από τον κατάλογο) καθόλου πιο εύκολα απ’ ό,τι το όνομα του καθκενός από σας». Ύστερα από αυτό ο κήρυκας των Τριάκοντα κάλεσε τους έντεκα να συλλάβουν τον Θηραμένη· κι όταν εκείνοι μπήκαν μέσα μαζί με τους βοηθούς τους, έχοντας επικεφαλής τον Σάτυρο, τον θρασύτατο και αναιδέστατο, είπε ο Κριτίας: «Σας παραδίνουμε αυτόν εδώ τον Θηραμένη που έχει καταδικαστεί σύμφωνα με τον νόμο. Και σεις (οι έντεκα), αφού τον συλλάβετε και τον οδηγήσετε όπου πρέπει, να εκτελέσετε τα περαιτέρω». (μτφ. Επιστημονικής Ομάδας)

  • με έντονη γραφή οι προτεινόμενες νεοελληνικές αποδόσεις στα γλωσσικά σχόλια του σχολικού βιβλίου σ. 88

5.

  • Η μπάλα πέρασε την εστία και σημειώθηκε γκολ!
  • Η σχέση τους πέρασε κρίση και αποφάσισαν να πάρουν διαζύγιο.
  • Η επίδειξη μόδας του διάσημου σχεδιαστή προέλκυσε το ενδιαφέρον του κοινού.
  • Είναι από καλή οικογένεια.
  • Σε θαυμάζω πραγματικά για την πρόοδο που έχεις κάνει.

8. 1-γ (σ.29), 2-β (σ.30), 3-γ (σ.32), 4-γ (σ.33), 5-α (σ.33)