Για να εκτυπώσετε το Θέμα πατήστε "Εκτύπωση"!

Νέο Σχ. Έτος: Έναρξη 1 Σεπτεμβρίου 2025
Νέο Σχ. Έτος:
Έναρξη 1 Σεπτεμβρίου 2025
Πληροφορίες
Επισήμανση θέματος Επισήμανση Προσθήκη στις Εκτυπώσεις Προσθήκη Εκτύπωση Μεμονωμένου Θέματος
Τύπος Σχολείου: Γενικό Λύκειο Πηγή: Ι.Ε.Π. Αναγνώσθηκε: 22736 φορές Επικοινωνία
Μάθημα: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία Τάξη: Α' Λυκείου
Κωδικός Θέματος: 13060 Θέμα: 1
Τελευταία Ενημέρωση: 29-Νοε-2023 Ύλη: Θουκυδίδου, Ἱστορίαι, Βιβλίο 3ο, § 74
Το θέμα προέρχεται και αντλήθηκε από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida)
Τύπος Σχολείου: Γενικό Λύκειο
Τάξη: Α' Λυκείου
Μάθημα: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία
Θέμα: 1
Κωδικός Θέματος: 13060
Ύλη: Θουκυδίδου, Ἱστορίαι, Βιβλίο 3ο, § 74
Τελευταία Ενημέρωση: 29-Νοε-2023
Το θέμα προέρχεται και αντλήθηκε από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida)
Αρχείο Εκφώνησης (PDF) Αρχείο Εκφώνησης (DOC)
Θουκυδίδου Ἱστορίαι, 3, 74

ΚΕΙΜΕΝΟ
Διαλιπούσης δ᾽ ἡμέρας μάχη αὖθις γίγνεται καὶ νικᾷ ὁ δῆμος χωρίων τε ἰσχύι καὶ πλήθει προύχων· αἵ τε γυναῖκες αὐτοῖς τολμηρῶς ξυνεπελάβοντο βάλλουσαι ἀπὸ τῶν οἰκιῶν τῷ κεράμῳ καὶ παρὰ φύσιν ὑπομένουσαι τὸν θόρυβον. Γενομένης δὲ τῆς τροπῆς περὶ δείλην ὀψίαν, δείσαντες οἱ ὀλίγοι μὴ αὐτοβοεὶ ὁ δῆμος τοῦ τε νεωρίου κρατήσειεν ἐπελθὼν καὶ σφᾶς διαφθείρειεν, ἐμπιπρᾶσι τὰς οἰκίας τὰς ἐν κύκλῳ τῆς ἀγορᾶς καὶ τὰς ξυνοικίας, ὅπως μὴ ᾖ ἔφοδος, φειδόμενοι οὔτε οἰκείας οὔτε ἀλλοτρίας, ὥστε καὶ χρήματα πολλὰ ἐμπόρων κατεκαύθη καὶ ἡ πόλις ἐκινδύνευσε πᾶσα διαφθαρῆναι, εἰ ἄνεμος ἐπεγένετο τῇ φλογὶ ἐπίφορος ἐς αὐτήν. Καὶ οἱ μὲν παυσάμενοι τῆς μάχης ὡς ἑκάτεροι ἡσυχάσαντες τὴν νύκτα ἐν φυλακῇ ἦσαν· καὶ ἡ Κορινθία ναῦς τοῦ δήμου κεκρατηκότος ὑπεξανήγετο, καὶ τῶν ἐπικούρων οἱ πολλοὶ ἐς τὴν ἤπειρον λαθόντες διεκομίσθησαν.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφράσετε στη Νέα Ελληνική το απόσπασμα: «Γενομένης δὲ τῆς τροπῆς … ἐν φυλακῇ ἦσαν·»
Μονάδες 30

5. Για καθεμία από τις λέξεις της Νέας Ελληνικής που σας δίνονται, να γράψετε μια ετυμολογικά συγγενή λέξη από το κείμενο: έλλειμμα, βέλος, δειλός, εμπρηστής, λαθραίος.
Μονάδες 10

8. Να αντιστοιχίσετε καθεμία από τις φράσεις της στήλης Α του παρακάτω πίνακα με μία φράση από τη στήλη Β που συμπληρώνει ορθά το νόημά της.

Α Β
1. Ο Θουκυδίδης ήταν εξοικειωμένος με την έκφραση και τη μέθοδο α. των τραγικών ποιητών.
β. των επικών ποιητών.
γ. των μεγάλων σοφιστών.
2. Η παιδική και νεανική ηλικία του Θουκυδίδη συμπίπτει α. με τα λαμπρότερα χρόνια της αθηναϊκής δύναμης.
β. με την άνοδο των τριάκοντα τυράννων στην εξουσία.
γ. με την παρακμή της Αθήνας.
3. Η οικογένεια του Θουκυδίδη συνδεόταν παραδοσιακά α. με τη δημοκρατική παράταξη.
β. με τους ολιγαρχικούς.
γ. με την αριστοκρατική παράταξη.
4. Ο Θουκυδίδης ως στρατηγός ηγήθηκε των Αθηναίων α. στη ναυμαχία στους Αιγός Ποταμούς.
β. στην Αμφίπολη.
γ. στη μάχη της Κορώνειας.
5. Το έργο του Θουκυδίδη α. ολοκληρώθηκε από τον ίδιο.
β. ολοκληρώθηκε από φιλολόγους της Αλεξανδρινής εποχής (3ος-2ος αι. π.Χ).
γ. διακόπηκε στο 411 π.Χ.

Μονάδες 10

Αρχείο Απάντησης (PDF) Αρχείο Απάντησης (DOC)
Θουκυδίδου Ἱστορίαι, 3, 74

1. ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ
Α. Κι όταν προς το δειλινό οι ολιγαρχικοί κατατροπώθηκαν, άρχισαν να φοβούνται μήπως οι δημοκρατικοί τους επιτεθούν και καταλάβουν με τον πρώτο κιόλας αλαλαγμό το νεώριο και τους ξεκάνουν και τους ίδιους· έτσι, βάζουν φωτιά οι ολιγαρχικοί στα σπίτια γύρω από την αγορά και στα οικήματα που νοικιάζονταν σε οικογένειες, ώστε να αποτραπεί η επίθεση, χωρίς να λυπηθούν ούτε τα δικά τους σπίτια ούτε τα ξένα, με αποτέλεσμα και να καούν εμπορεύματα πολλά των εμπόρων και να κινδυνεύσει να καταστραφεί η πόλη ολόκληρη, εάν σηκωνόταν άνεμος και έφερνε τις φλόγες προς τα εκεί. Κι όταν σταμάτησαν τη μάχη και οι αντίπαλοι ησύχασαν στις θέσεις τους, ήσαν όλη τη νύχτα σε επιφυλακή.
-(μτφ. Ν. Μ. Σκουτερόπουλου, Αθήνα: Πόλις, 2011)-

Β. Κι όταν έγινε υποχώρηση αργά το απόγευμα, επειδή φοβήθηκαν οι ολιγαρχικοί μήπως οι δημοκρατικοί με τον πρώτο αλαλαγμό καταλάβουν τον ναύσταθμο, αφού επιτεθούν και τους εξοντώσουν, πυρπολούν τα σπίτια που ήταν ολόγυρα στην αγορά και τις μεγάλες κατοικίες, για να μην υπάρχει οδός προσέγγισης χωρίς να λυπούνται ούτε δικό τους ούτε ξένο (σπίτι), ώστε και πολλά πράγματα εμπόρων κάηκαν εντελώς και η πόλη παραλίγο να καταστρεφότανστο σύνολό της, αν φυσούσε άνεμος τη φωτιά με κατεύθυνση προς αυτή.
Και αυτοί, όταν σταμάτησαν τη μάχη, καθώς και τα δύο στρατόπεδα απείχαν από πολεμικές ενέργειες, τη νύχτα βρίσκονταν σε επιφυλακή·
-(μτφ. Επιστημονικής Ομάδας)-
με έντονη γραφή οι προτεινόμενες νεοελληνικές αποδόσεις στα γλωσσικά σχόλια του σχολικού βιβλίου

5.

  • *Διαλιπούσης
  • βάλλουσαι
  • δείσαντες
  • ἐμπιπρᾶσι
  • λαθόντες*

8.

  • 1-γ
  • 2-α
  • 3-γ
  • 4-β
  • 5-γ