Για να εκτυπώσετε το Θέμα πατήστε "Εκτύπωση"!
| Τύπος Σχολείου: | Γενικό Λύκειο | Πηγή: Ι.Ε.Π. | Αναγνώσθηκε: 8919 φορές Επικοινωνία | |
|---|---|---|---|---|
| Μάθημα: | Φυσική | Τάξη: | Α' Λυκείου | |
| Κωδικός Θέματος: | 13103 | Θέμα: | 2 | |
| Τελευταία Ενημέρωση: | 06-Μαρ-2022 | Ύλη: | 1.2 ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΕ ΜΙΑ ΔΙΑΣΤΑΣΗ 2.1 ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ | |
| Το θέμα προέρχεται και αντλήθηκε από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida) | ||||
| Τύπος Σχολείου: | Γενικό Λύκειο | ||
|---|---|---|---|
| Τάξη: | Α' Λυκείου | ||
| Μάθημα: | Φυσική | ||
| Θέμα: | 2 | ||
| Κωδικός Θέματος: | 13103 | ||
| Ύλη: | 1.2 ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΕ ΜΙΑ ΔΙΑΣΤΑΣΗ 2.1 ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ | ||
| Τελευταία Ενημέρωση: 06-Μαρ-2022 | |||
| Το θέμα προέρχεται και αντλήθηκε από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida) | |||
ΘΕΜΑ Β
B1. Μια ομάδα μαθητών στο εργαστήριο του σχολείου στερεώνει το πάνω άκρο ενός δυναμομέτρου, σε ορθοστάτη. Στη συνέχεια πειραματίζονται κρεμώντας από το γάντζο του βαρίδια με διαφορετικές μάζες.
Μετρώντας τις επιμηκύνσεις του ελατηρίου του δυναμόμετρου, επιβεβαιώνουν ότι υπακούει στο νόμο του Hooke.
Στον πίνακα που ακολουθεί, στην πρώτη οριζόντια γραμμή δίνονται οι μάζες διαφόρων βαριδιών που κρέμασαν και κάτω από αυτές, οι επιμηκύνσεις του ελατηρίου του δυναμομέτρου, σε σχέση με το φυσικό του μήκος.
| Μάζα \((g)\) | \(100\) | \(200\) | \(300\) | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Επιμήκυνση ελατηρίου \((cm)\) | \(4\) | \(8\) | \(20\) |
Α) Να συμπληρώσετε τις τιμές που μας απέκρυψαν από τις μετρήσεις τους οι μαθητές.
Μονάδες 4
Β) Με τη βοήθεια των τιμών του πίνακα να κάνετε ένα διάγραμμα, με βαθμονομημένους άξονες, στο οποίο να δείξετε την γραφική παράσταση της επιμήκυνσης του ελατηρίου (σε \(cm)\) από το φυσικό του μήκος, σε συνάρτηση με τη μάζα (σε \(g\)), που κρεμούσαν στο άκρο του.
Μονάδες 8
Β2. Ένα βαγονάκι που μεταφέρει παιδιά, κινείται στην σιδηροτροχιά ενός λούνα-παρκ, η οποία έχει το σχήμα που φαίνεται στην εικόνα.
Κάποια στιγμή βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο \(Α\) χωρίς ταχύτητα και εξαιτίας μιας πολύ μικρής κλίσης που έχει η τροχιά στο σημείο αυτό, αρχίζει να κινείται. Έτσι κάποια στιγμή περνάει από την κορυφή \(Β\) με ταχύτητα \(\vec{υ}_𝛣\) και μια επόμενη στιγμή από την κορυφή \(Γ\) με ταχύτητα \(\vec{υ}_𝛤.\)
Οι κορυφές \(Α,\ Β\) και \(Γ\), βρίσκονται σε ύψη \(ℎ_𝐴\), \(ℎ_𝐵\) και \(ℎ_𝛤\) αντίστοιχα, από το οριζόντιο δάπεδο του λούνα-παρκ, για τα οποία ισχύουν οι σχέσεις:
$$ℎ_𝛣=\dfrac{3}{4}\cdot ℎ_𝐴 \text{ και } ℎ_𝛤=\dfrac{1}{4}\cdot ℎ_𝐴$$
Θεωρήστε, ότι μπορούμε να αγνοήσουμε τις τριβές και την αντίσταση του αέρα.
Επίσης θεωρήστε ότι το βαγονάκι δεν φέρει τροχούς και απλά ολισθαίνει στις σιδηροτροχιές.
Α) Να επιλέξετε τη σωστή σχέση που ισχύει, για τα μέτρα των ταχυτήτων του βαγονιού στις κορυφές \(Β\) και \(Γ\):
i. \(𝜐_𝛤=𝜐_𝛣\)
ii. \(𝜐_𝛤=3\cdot 𝜐_𝛣\)
iii. \(𝜐_𝛤=\sqrt{3}\cdot 𝜐_𝛣\)
Μονάδες 4
Β) Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.
Μονάδες 9
ΘΕΜΑ Β
Β1
Α)
| Μάζα \((g)\) | \(50\) | \(100\) | \(200\) | \(250\) | \(300\) |
|---|---|---|---|---|---|
| Επιμήκυνση ελατηρίου \((cm)\) | \(4\) | \(8\) | \(16\) | \(20\) | \(24\) |
Β)

Β2.
Α) Σωστή απάντηση είναι η iii.
B) Αιτιολόγηση
Επειδή στην κίνηση του βαγονιού με τα παιδιά, η μόνη δύναμη που παράγει έργο είναι το βάρος τους, ισχύει η αρχή διατήρησης της μηχανικής ενέργειας.
Ορίζοντας ως επίπεδο αναφοράς για την βαρυτική δυναμική ενέργεια το δάπεδο του λούνα-πάρκ \((𝑈=0)\), έχουμε:
$$𝐸^A_{𝜇𝜂𝜒}=𝐸^B_{𝜇𝜂𝜒}=𝛦^Γ_{𝜇𝜂𝜒}$$ $$\Rightarrow 𝑈_𝐴=𝑈_𝐵+𝐾_𝐵=𝑈_𝛤+𝛫_𝛤$$
Από τις παραπάνω σχέσεις έχουμε:
\begin{align} & \begin{cases} 𝑈_𝐴=𝑈_𝐵+𝐾_𝐵 \\ 𝑈_𝐴=𝑈_Γ+𝐾_Γ \end{cases} \\ \Rightarrow & \begin{cases} 𝑚\cdot 𝑔\cdot ℎ_𝐴=𝑚\cdot 𝑔\cdot ℎ_𝐵+𝐾_𝐵 \\ 𝑚\cdot 𝑔\cdot ℎ_𝐴=𝑚\cdot 𝑔\cdot ℎ_𝛤+𝐾_𝛤 \end{cases} \\ \Rightarrow & \begin{cases} 𝐾_𝐵=𝑚\cdot 𝑔\cdot (ℎ_𝐴−ℎ_𝐵)=\dfrac{𝑚\cdot 𝑔\cdot ℎ_𝐴}{4} \\ 𝐾_𝛤=𝑚\cdot 𝑔\cdot (ℎ_𝐴−ℎ_𝛤)=\dfrac{3\cdot 𝑚\cdot 𝑔\cdot ℎ_𝐴}{4} \end{cases} \end{align}
Διαιρούμε κατά μέλη τις δύο προηγούμενες εξισώσεις:
$$\dfrac{𝛫_𝛤}{𝛫_𝛣}=3$$ $$\Rightarrow \dfrac{\dfrac{1}{2}\cdot 𝑚\cdot υ^2_𝛤}{\dfrac{1}{2}\cdot 𝑚\cdot 𝜐^2_𝛣}=3$$
Από τη σχέση αυτή, για τα μέτρα των ταχυτήτων προκύπτει:
$$𝜐_𝛤=\sqrt{3}\cdot 𝜐_𝛣$$