Για να εκτυπώσετε το Θέμα πατήστε "Εκτύπωση"!
| Τύπος Σχολείου: | Γενικό Λύκειο | Πηγή: Ι.Ε.Π. | Αναγνώσθηκε: 330 φορές Επικοινωνία | |
|---|---|---|---|---|
| Μάθημα: | Χημεία | Τάξη: | Α' Λυκείου | |
| Κωδικός Θέματος: | 38798 | Θέμα: | 2 | |
| Τελευταία Ενημέρωση: | 13-Οκτ-2025 | Ύλη: | 2.1.2 Κατανομή ηλεκτρονίων σε στιβάδες 2.3.7 Ομοιοπολικός δεσμός 2.4.4 Αριθμός οξείδωσης 2.4.6 Ονοματολογία ανόργανων χημικών ενώσεων 3.5.1 Πώς συμβολίζονται οι χημικές αντιδράσεις | |
| Το θέμα προέρχεται και αντλήθηκε από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida) | ||||
| Τύπος Σχολείου: | Γενικό Λύκειο | ||
|---|---|---|---|
| Τάξη: | Α' Λυκείου | ||
| Μάθημα: | Χημεία | ||
| Θέμα: | 2 | ||
| Κωδικός Θέματος: | 38798 | ||
| Ύλη: | 2.1.2 Κατανομή ηλεκτρονίων σε στιβάδες 2.3.7 Ομοιοπολικός δεσμός 2.4.4 Αριθμός οξείδωσης 2.4.6 Ονοματολογία ανόργανων χημικών ενώσεων 3.5.1 Πώς συμβολίζονται οι χημικές αντιδράσεις | ||
| Τελευταία Ενημέρωση: 13-Οκτ-2025 | |||
| Το θέμα προέρχεται και αντλήθηκε από την πλατφόρμα της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας που αναπτύχθηκε (MIS5070818-Tράπεζα θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Γενικό Λύκειο-ΕΠΑΛ) και είναι διαδικτυακά στο δικτυακό τόπο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) στη διεύθυνση (http://iep.edu.gr/el/trapeza-thematon-arxiki-selida) | |||
Θέμα 2ο
Στην Ελλάδα υπάρχουν ηφαίστεια που απαρτίζουν το «ελληνικό ηφαιστειακό τόξο». Τα ηφαίστεια απελευθερώνουν κατά τις εκρήξεις τους μια σειρά από αέρια, τα οποία περιλαμβάνουν \(H_2O\), \(CO_2\), \(SO_2\), \(H_2S\), \(HF\) και \(HCl\).
Από τα παραπάνω το \(SO_2\) μετατρέπεται στην ατμόσφαιρα σε \(SO_3\), το οποίο κατόπιν αντιδρά με τους υδρατμούς, παράγοντας \(H_2SO_4\). Τέτοιου είδους διαδικασίες μπορούν να κάνουν τη βροχή επικίνδυνη για τους ζωντανούς οργανισμούς, τα μαρμάρινα μνημεία και ορισμένες μεταλλικές κατασκευές.
2.1.
α) Να ονομάσετε τις ενώσεις \(SO_2\), \(H_2S\), \(HF\) και \(H_2SO_4\).
(Μονάδες4)
β) Να συμπληρώσετε τους συντελεστές στη χημική εξίσωση: \(SO_2(g) + O_2(g) \rightarrow SO_3(g)\).
(Μονάδες2)
γ) Ας θεωρήσουμε ότι η «όξινη βροχή» περιέχει μόνο \(H_2SO_4\) και ότι πέφτει:
i) Σε μαρμάρινο μνημείο. Δεδομένου ότι το μάρμαρο είναι μια μορφή με την οποία απαντά στη φύση το ανθρακικό ασβέστιο (\(CaCO_3\)), να γράψετε τη χημική εξίσωση της αντίδρασης που πραγματοποιείται μεταξύ του θειικού οξέος και του ανθρακικού ασβεστίου.
(Μονάδες 3)
ii) Πάνω σε μια κατασκευή, κάποια εξωτερικά σημεία της οποίας αποτελούνται από \(Zn\). Να γράψετε τη χημική εξίσωση της αντίδρασης που πραγματοποιείται μεταξύ του θειικού οξέος και του μετάλλου.
(Μονάδες 3)
Μονάδες 12
2.2 Τα αέρια που παράγονται από τα ηφαίστεια έχουν έντονα δυσάρεστη οσμή, που οφείλεται κυρίως στο \(Η_2S\) καθώς και στο \(SO_2\). Δίνονται οι ατομικοί αριθμοί: \(Ζ(H) = 1\), \(Ζ(O) = 8\) και \(Ζ(S) = 16\).
α) Να γράψετε την κατανομή των ηλεκτρονίων σε στιβάδες για τα άτομα του οξυγόνου και του θείου.
(Μονάδες 4)
β) Να περιγράψετε τον σχηματισμό δεσμού ανάμεσα στα άτομα \(H\) και \(S\) στο \(Η_2S\), και να γράψετε τον σχετικό ηλεκτρονιακό τύπο.
(Μονάδες 5)
γ) Ο Νίκος αναφέρει ότι το θείο έχει τον ίδιο αριθμό οξείδωσης στις ενώσεις \(Η_2S\) και στο \(SO_2\). Να εξηγήσετε αν συμφωνείτε ή διαφωνείτε με την άποψη του Νίκου.
(Μονάδες 4)
Μονάδες 13
Το παραπάνω θέμα αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του έργου: «Ανάπτυξη Δοκιμασιών Αξιολόγησης Δεξιοτήτων Εγγραμματισμού στα μαθήματα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας, της Άλγεβρας, της Φυσικής και της Χημείας Α’ Λυκείου Γενικού Λυκείου» Ανάδοχος: «Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας (Ε.Λ.Κ.Ε) Πανεπιστημίου Ιωαννίνων» ΑΔΑΜ: 25SYMV016348911 2025-02-20.
Ενδεικτικές απαντήσεις
2.1
α)
\(SO_2\): διοξείδιο του θείου,
\(H_2S\): υδρόθειο,
\(HF\): υδροφθόριο,
\(H_2SO_4\): θειικό οξύ.
β)
$2 SO_2(g) + O_2(g) \(\rightarrow 2 SO_3(g)\).
γ)
i) \(H_2SO_4(aq) + CaCO_3(s) \rightarrow CaSO_4(aq) + CO_2(g) + H_2O(l)\).
ii) \(H_2SO_4(aq) + Zn(s) \rightarrow ZnSO_4(aq) + H_2(g)\).
2.2.
α) \(_8O\): \(K(2) L(6)\).
\(_{16}S\): \(K(2) L(8) M(6)\).
β) Το \(Η\) είναι αμέταλλο στοιχείο. Με άλλα αμέταλλα στοιχεία συνεισφέρει το ηλεκτρόνιό του για να δημιουργηθεί ένα κοινό ζεύγος. Έτσι συμπληρώνει την εξωτερική του στιβάδα, που είναι η \(Κ\), η οποία συμπληρώνεται με \(2\) ηλεκτρόνια.
Το \(S\) είναι αμέταλλο στοιχείο. Με άλλα αμέταλλα στοιχεία συνεισφέρει τα δύο μονήρη ηλεκτρόνιά του δημιουργώντας δύο κοινά ζεύγη ηλεκτρονίων. Έτσι αποκτά οκτάδα ηλεκτρονίων. Επομένως έχουμε:
γ) “Διαφωνώ”.Οι αριθμοί οξείδωσης είναι: για το υδρογόνο \(+1\) και για το οξυγόνο είναι \(-2\). Αν \(x\) είναι ο αριθμός οξείδωσης του \(S\), τότε:
\(H_2S\): \(2(+1) + x = 0 \Rightarrow 2 + x = 0 \Rightarrow x = -2\).
\(SO_2\): \(x + 2(-2) = 0 \Rightarrow x - 4 = 0 \Rightarrow x = 4\).
Επομένως, το θείο δεν έχει τον ίδιο αριθμό οξείδωσης στο \(Η_2S\) και στο \(SO_2\).